Antandros Antik Kenti

Published In: Our Historic Sites Hits: 1671 Comment: 0

Antandros, Balıkesir ili sınırları içerisinde, Altınoluk-Edremit karayolunun 2. kilometresinde, Edremit Körfezi’nin kuzeyinde yer alan önemli bir Troas kentidir. İda Dağının (Kaz Dağı) güney eteklerinde, Mysia ve Aiolis’i Troas’a bağlayan yolu kontrol eder konumda, denize dik olarak uzanan Kaletaşı Tepesi’nin zirve ve batı yamaçlarına konumlanmıştır.

Antandros kentinin kuruluşu hakkında antik kaynaklardan çok farklı bilgiler edinilmesine karşın, bütün antik kaynaklar Antandros’un ünlü tersanelere sahip olduğu konusunda hemfikirdirler. Hatta Virgilius’un, “Aeneas” adlı eserinden şehrin, İda Dağı’ndan elde edilen kerestelerin ihraç edildiği limanları ile tersanelerinin ününün, Troia Savaşı’na kadar geriye gittiği anlaşılır1. 

Antandros tersanelerinin ve kerestelerinin önemi, özellikle MÖ 5. yüzyılın son üçlüğünde, büyük bölümü Ege Denizi’nde gerçekleşen Peloponnesos Savaşları’nda ön plana çıkmıştır. Gemilerini kaybeden donanmalar, yeni gemi yaptırmak için Antandros’a gelmiş, bu nedenle Antandros bu dönemde sürekli el değiştirmiştir. Bazen Atina yanlısı iken, bazen de tüm Anadolu’yu elinde bulunduran Persler’in egemenliğine geçmiştir. Strabon, Antandros’da kerestelerin ihraç edildiği Aspaneus adlı bir limanın bulunduğundan bahseder ve ona göre bu liman, Antandros ile yaklaşık 7 km. doğusunda bulunan Astyra (Güre) yerleşmesi arasındaki düzlükte yer almaktadır 2.

Antik yazarlardan Strabon, “İç kısımda Antandros bulunur, bunun da yukarısında Paris’in hakemlik ettiği söylenen Aleksandreia Dağı vardır.” bilgisini bize aktararak, Antandros’un İda Dağı’nın en önemli mitoslarından birisi olan dünyanın ilk güzellik yarışmasına ev sahipliği yaptığını ortaya koyar 3.

Bu mitos’a göre; Olympos’da yapılacak olan tanrıça Thetis’in düğününe, nifak tanrıçası Eris bir problem yaşanmaması için davet edilmez. Bu haberi alan Eris, düğünün en keyifli anında yemek masasının ortasına, üzerinde en güzele yazan bir altın elma fırlatır. 

Masada bulunan tanrıçalar Athena, Aphrodite ve Hera en güzel olduklarını iddia edip her biri elmanın kendi hakkı olduğunu söyler. Karar verilemeyince de tanrıların babası Zeus’dan hakemlik etmesini isterler. Zeus kızları ve karısının arasında kalmaktan korkunca, ulak tanrı Hermes’i çağırır. Hermes’den, İda dağında hayvanlarını otlatan Paris’e hakem seçildiğini, en güzel tanrıçaya elmayı vermesini istediğini bildirmesini söyler. Tanrıçalar da İda dağına inerler, Paris’in karşısına geçerler ve karar vermesini isterler. 

Bu arada her bir tanrıça Paris’e, kendisini en güzel seçerse çeşitli armağanlar vereceklerini söylerlerler. Aphrodite’nin önerisi dünyanın en güzel kadını Helene’dir. Paris Aphrodite’yi en güzel seçer ve bu kadınla tanışma zamanının gelmesini dört gözle beklemeye başlar. Paris ve Helene’nin bir araya gelmesi antik çağın en önemli savaşı Troia Savaşı’na neden olur.

Antandros’ta sistemli kazı çalışmaları 2000 yılında gerçekleştirilen yüzey araştırması sonucunda elde edilen veriler ışığında 2001 yılında başlamıştır. 2001 yılından beri aralıksız sürdürülen Antandros kazı çalışmalarında üç ana sektörde çalışılmaktadır.

Tags: