Gelibolu İlçesi

Published In: Çanakkale Town Hits: 1227 Comment: 0

Gelibolu İlçemizin Tarihçesi : 
Gelibolu’nun kuruluşu MÖ 12. yüzyıla dayanmaktadır.Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan boğazın Trakya yakasında ve bir geçit yolu üzerinde bulunuşu nedeniyle daima tarihi olaylarla karşılaşmış , istilalar nedeniyle bir çok kez el değiştirmiştir.Uzun yıllar Yunanlıların , İranlıların, Mekedonyalıların, Bergamalıların, Spartalıların, Romalıların elinde , Anadolu yakasının bir iskelesi durumunda olan bir kent olarak kalmış, fakat Bizans devrinde önemi artarak gittikçe gelişmiştir. 1354 yılında Orhan Gazi’nin büyük oğlu Şehzade Gazi Süleyman Paşa tarafından fethedilerek Türklere geçmiştir.

1.Dünya Savaşında yenik çıkan Türkiye’nin bir çok bölgeleri gibi Gelibolu ve yöresi de Fransız ve Yunanlıların 3 yıl işgalinde kaldıktan sonra 26 Kasım 1922′ de düşman işgalinden kurtulmuştur.
Antik adı Gallipoli olup , güzel şehir anlamına gelmektedir. Bugünkü adı da bu kelimeden türemiştir. Osmanlı kaynaklarına göre, rüzgarın çok oluşundan Yelibol adını alan kent sonraları Gelibolu’ya dönüşmüştür. Muhammediye; nin yazarı Gelibolu’lu Yazıcızade Mehmet Efendi’ye göre , Gelibolu adının Gülübol’ dan geldiği ileri sürülmektedir. Tarihi gerçek ise, kentin Gallipoli adını taşıdığı ve Gelibolu adının bu kelimeden geldiği şeklindedir.

Mitolojik devirlerde hititler, Frigyalılar, Traklar devrinde Gelibolu’nun hangi adı taşıdığı bilinmemektedir. Yapılan araştırmalarda mitolojik haritalarda Gallipoli adına rastlanılmamıştır. Ancak Gelibolu’nun bulunduğu yerde Crithote adına rastlanılmaktadır ki, bu da Gallipoli’den önce kentin bu adı taşıdığını göstermektedir.

Osmanlı İmparatorluğunun ilk tersanesi , 1391 yılında Gelibolu’da kurulmuştur.Gelibolu uzun yıllar Kaptan Paşalık Eyaleti olarak Türk denizciliğinin ünlü bir kenti olarak kalmıştır.
Gelibolu daha önceleri Edirne Vilayetine bağlı sancak iken 1923 yılında bütün sancakların ( Mutasarrıflıkların ) unvan itibariyle kaldırılarak vilayet sayılması üzerine , gelibolu’da aynı yıl vilayet olmuştur. Daha sonra 23 Temmuz 1926 yılında Çanakkale İline bağlı bir ilçe olmuştur.

Tags: